مقایسه اثر انبارداری بذر ارقام مختلف گندم بر جوانه زنی و رشد گیاهچه

به منظور بررسی اثرات انبارداری بر روی جوانه­زنی، استقرار و رشد گیاهچه ارقام مختلف گندم، پس از تهیه 27 رقم اقدام به انجام آزمون­های آزمایشگاهی (آزمون هدایت الکتریکی، جوانه­زنی و فرسودگی بذر) در قالب طرح کاملاً تصادفی گردید. به این صورت که پس از تعیین هدایت الکتریکی، بذور هر رقم در پتریدیش کشت گردید. همزمان آزمایش دیگری به صورت فاکتوریل که تیمارهای آزمایش شامل ارقام مختلف گندم و تنش فرسودگی بذر در سه سطح (2، 4 و 6 روز) بودند انجام شده و بذور پس از اعمال تنش در گلدان­های پلاستیکی کشت گردیدند. نتایج تجزیه واریانس میزان هدایت الکتریکی محلول الکترولیت ارقام مختلف بذر گندم تفاوت معنی­داری داشت. به طوری که بیشترین هدایت الکتریکی برای رقم آرتا و کمترین میزان برای رقم گاسبارد مشاهده شد. نتایج تجزیه واریانس برای صفات مورد بررسی در کشت پتریدیش و گلدانی معنی­دار بدست آمد. در شرایط معمولی (کشت پتری دیش) بیشترین درصد جوانه­زنی برای ارقام توس، گاسبارد، آذر 2، mv-17 و اروم و کمترین میزان درصد جوانه­زنی برای ارقام آرتا و چمران بود. بررسی وزن خشک گیاهچه­ها برای ارقام مختلف نشان داد ارقام توس و گاسبارد بیشترین و ارقام فلات و دریا کمترین وزن خشک گیاهچه را داشتند. ولی در آزمون فرسودگی نتایج مقایسه میانگین اثرات متقابل رقم × فرسودگی نشان داد بیشترین درصد سبز شدن و وزن خشک گیاهچه به ترتیب مربوط به رقم دریا و گاسبارد در شرایط 2 روز فرسودگی و کمترین درصد سبز و وزن خشک گیاهچه مربوط به رقم چمران و شیرودی در شرایط فرسودگی 6 روز فرسودگی بود. به عبارت دیگر افزایش دوره زوال بذر بر روی جوانه­زنی، استقرار و رشد گیاهچه های گندم تاثیر منفی می­گذارد. به طورکلی می توان اظهار داشت رقم گاسبارد نسبت به دیگر ارقام مقاوم­ترین رقم به تنش فرسودگی بوده که احتمالا می تواند ناشی از بیشتر بودن قوه زیست بذری این رقم به خاطر دارا بودن ذخایر ژنتیکی بذری و همچنین خصوصیت این رقم در برابر تحمل در شرایط ناسازگار محیطی باشد.